Ngày 30/08/2022
Dậy thì là khi cơ thể có những biến đổi như một người trưởng thành, với bé gái bắt đầu dậy thì trước 8 tuổi và bé trái trước 9 tuổi được gọi là dậy thì sớm.
Như vậy, dậy thì có biểu hiện gì, vì sao trẻ em bây giờ lại dậy thì sớm hơn. Cùng Bác sĩ Dr.Khoa tìm ra câu trả lời ngay nhé!
Mục Lục
Dậy thì sớm là gì? Triệu chứng?
Tuổi dậy thì bao gồm sự phát triển nhanh chóng của xương và cơ bắp, thay đổi hình dạng và kích thước cơ thể và phát triển khả năng sinh sản của cơ thể. Khi cơ thể bé trai hay bé gái có sự thay đổi về giọng nói, ngoại hình và tâm sinh lý trước độ tuổi quy định thì được gọi là dậy thì sớm.
Nguyên nhân của việc dậy thì sớm xuất phát từ nhiều khía cạnh, rất khó để chúng tác xác định được. Nhưng nhìn chung đó có thể là nhiễm trùng, rối loạn hormone, khối u, chấn thương não,… cũng có thể gây ra hiện tượng dậy thì sớm.
Các dấu hiệu và triệu chứng dậy thì sớm bao gồm sự phát triển sau đây trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai.
- Tăng trưởng vú và thời kỳ đầu tiên ở trẻ gái
- Tinh hoàn và dương vật mở rộng, lông mặt và giọng nói trầm
- Lông mu hoặc lông nách
- Phát triển nhanh
- Mụn
- Mùi cơ thể người lớn
Nguyên nhân do đâu?
Lý giải theo khoa học, chúng ta có thể hiểu như sau: Não bắt đầu quá trình sản xuất một loại hormone gọi là hormone giải phóng gonadotropin (GnRH). Khi hormone này đến tuyến yên, nó sẽ làm cơ thể sản xuất nhiều hormone trong buồng trứng ở nữ và tinh hoàn ở nam. Sau cùng dẫn đến dậy thì sớm, nhưng tại sao quá trình này diễn ra sớm ở một số trẻ còn phụ thuộc vào dậy thì sớm trung ương hay dậy thì sớm ngoại vi.
Dậy thì sớm trung ương
Nguyên nhân dậy thì sớm trung ương vẫn chưa xác định được, nhưng có thể hiểu nguyên nhân từ:
- Khối u não hoặc tủy sống trong hệ thần kinh trung ương
- Tồn tại một khiếm khuyết não khi vừa sinh như tràn dịch não hoặc một khối u không ung thư.
- Bức xạ đến não hoặc tủy sống
- Tổn thương não hoặc tủy sống
- Suy giáp hoặc tăng sản thượng thận bẩm sinh.
Dậy thì ngoại vi
Estrogen hoặc testosterone trong cơ thể con bạn gây ra loại dậy thì sớm.
Nguyên nhân là giải phóng estrogen hoặc testosterone vào cơ thể vì các vấn đề với buồng trứng, tinh hoàn, tuyến thượng thận hoặc tuyến yên.
Những nguyên nhân gây dậy thì ngoại vi ở cả nam và nữ như:
- Tiếp xúc sớm với các nguồn chứa testosterone hoặc estrogen từ sản phẩm bên ngoài, phổ biến trong các loại kem, thuốc mỡ, mỹ phẩm.
- Hội chứng di truyền McCune-Albright.
- Khối u ở tuyến thượng thận hoặc trong tuyến yên.
- U nang buồng trứng, khối u buồng trứng (ở nữ).
- Do khối u ở tế bào tạo ra tinh trùng (ở nam).
- Do khiếm khuyết trong gen dẫn đến sản xuất testosterone sớm ở bé trai.
Như vậy, dậy thì sớm dẫn đến hậu quả gì?
Chúng ta thường biết, dậy thì thường bắt đầu ở giai đoạn từ 12 tuổi. Ở giai đoạn này các bé vẫn còn khá lạ lẫm với những biến đổi cơ thể, nên việc dậy thì sớm dễ làm tâm lý các em hoang mang.
Ví dụ như ngực ở bé gái phát triển hơn so với các bạn đồng tuổi, điều này dẫn đến nhiều nguy hiểm, với bé lại sinh ra nhiều tâm lý khác.
Vậy, dậy thì sớm ở cả nam và nữ đều để lại nhiều hậu quả về thể chất và cảm xúc, đó có thể là:
Chiều cao thấp: Ở trẻ dậy thì bình thường chiều cao cũng sẽ phát triển theo thời gian, nhưng nếu dậy thì sớm thì có thể ngược lại. Vì lúc này dậy thì sớm sẽ dẫn đến kết thúc dậy thì sớm hơn độ tuổi bình thường, và bè bị dậy thì sớm có thể bị thấp hơn các bạn cùng trang lứa.
Nhưng đây cũng chỉ là một suy luận, nó không hẳn là đúng hết với tất cả trường hợp.
Vóc dáng biến đổi: Như đã nói ở trên, khi dậy thì sớm đặc biệt là ở các bé gái sẽ có sự thay đổi rõ rệt về ngoại hình như ngực, gương mặt sắc sảo hơn. Điều này làm các em có tâm lý thu mình lại không dám thoải mái sống đúng với tuổi của mình, vì lúc này các em nhận ra sự thay đổi khác với các bạn nữ khác.
Tâm lý: Nhiều em dậy thì sớm nhưng vẫn mang trong mình tư tưởng trẻ con thì không ảnh hưởng gì nhiều, nhưng nếu các em tiếp xúc với công nghệ, mạng xã hội sớm quá dễ dẫn đến các hành vi tiêu cực.
Lạm dụng tình dục: Rất nhiều bé gái dậy thì sớm nhưng lại không được giáo dục giới tình từ trường lớp và gia đình, có thể sa ngã và vấp phải quan hệ tình dục quá sớm. Hoặc có thể bị tấn công tình dục khi ở độ tuổi còn quá nhỏ.
Ngoài ra, dậy thì sớm còn dẫn đến nhiều rủi ro khác như stress, lo âu, sức khỏe khi trưởng thành.
Dậy thì sớm có thể ngăn chặn hay điều trị được không?
Nếu không may con bạn bị dậy thì sớm, bạn có thể dẫn bế đến bệnh viện để thăm khám và tìm ra hướng điều trị. Các bác sĩ nội tiết nhi khoa sẽ tư vấn điều trị cho bé.
Mục tiêu điều trị là để ngăn chặn hoặc đảo ngược sử phát triển tình dục hoặc ngăn chặn sự phát triển của xương.
Cách điều trị này có thể tiếp cận bằng 2 cách đó là tìm ra nguyên nhân ban đầu hoặc sự can thiệp của thuốc để làm giảm nồng độ hormone cơ thể.
Tuy nhiên dậy thì sớm ở một số trẻ vẫn không có ảnh hưởng gì xấu. Một phần là tùy thuộc vào cách giáo dục của phụ huynh.
Trong giai đoạn con bạn dậy thì sớm, bạn nên thường xuyên tâm sự cùng con để tìm ra những ảnh hưởng thầm kín, an ủi và giải thích cho con biết.
Đồng thời hạn chế đưa con đến những nơi toxic, những nơi mà ở đó có quá nhiều người đưa ra những comment tiêu cực về ngoại hình, tính cách của bé.
Điều quan trọng là hãy nên đưa bé đến gặp Bác sĩ sớm để được tư vấn điều trị. Giúp bé sớm hòa nhập cộng đồng, học tập và sinh hoạt bình thường như các bạn khác.
Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ Hotline: 028.7101.1115. Phòng khám Bệnh viện Quốc tế Dr.Khoa – Bác sĩ của mọi nhà
Gói Xét Nghiệm
