Khi thuốc lá vào cơ thể, khói thuốc lá có thể gây ra nhiều tác hại nghiệm trọng với sức khỏe. Trong đó tác động lên hệ tim mạch, mạch máu và phổi là chủ yếu.
Hút thuốc lá có thể gây ung thư với mọi cơ quan của cơ thể như: Phổi, bàng quang, máu, cổ tử cung, đại tràng, vòm họng, và gan,…Ngoài ra thuốc lá cũng gây bệnh tim mạch, bệnh phổi và tỷ lệ đột quỵ cao.
Với nữ giới hút thuốc lá làm ảnh hưởng đến buồng trứng dẫn đến tỷ lệ vô sinh cao; với nam giới có thể gây liệt dương, làm giảm số lượng tinh trùng và vô sinh.
Mục Lục
Tác hại thuốc lá với cơ thể
Theo đánh giá của hội đồng các chuyên gia y tế công cộng được WHO triệu tập vào ngày 29 tháng 4 năm 2020 cho thấy những người hút thuốc có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe do COVID-19 cao hơn so với những người không hút thuốc.
Có hơn 5.000 thành phần hóa học được tìm thấy trong khói thuốc lá và hàng trăm thành phần trong số đó gây hại đến sức khỏe con người. Một số chất chủ yếu sau có trong khói thuốc:
- 1,3-Butadiene là một hóa chất được dùng để sản xuất cao su, hoạt chất có thể gây ung thư.
- Arsenic dùng để bảo quản gỗ liên quan đến ung thư phổi, da, gan.
- Benzene sản xuất hóa chất , gây ung thư bạch cầu ở người
- Cadmium sản xuất pin có thể gây ung thư phổi, ung thư tuyến tiền liệt.
Ngoài ra còn có các hóa chất khác như Chromium VI, Formaldehyde, Polonium-210, Tar đều là hợp chất gây ung thư cao ở người và động vật.
Người hút thuốc lá có nguy cơ:
- Mắc bệnh lao, ung thư phổi.
- Dễ mắc các bệnh cảm cúm
- Vàng răng, hôi miệng, cao răng và sâu răng nhiều hơn người bình thường
- Dễ hình thành nếp nhăn
- Dễ mắc bệnh loãng xương
- Khả năng vô sinh cao
- Nam giới có thể làm giảm tinh trùng
- Mắc bệnh tim mạch
- Phụ nữ mang thai có thể sảy thai
- Trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh do khói thuốc lá
Xơ vữa động mạch
Nồng độ carbon monoxide trong thuốc lá khi vào cơ thể sẽ tăng lên làm tổn thương đến sự mềm dẻo của lòng mạch, dẫn đến việc hình thành các mảng xơ vữa. Ngoài ra, hút thuốc lá có thể làm giảm chất HDL-cholesterol (một cholesterol có lợi) và tăng nồng độ LDL-cholesterol (một cholesterol có hại), tăng triglyceride (còn gọi là mỡ máu) gây nên tình trạng xơ vữa động mạch.
Bệnh mạch máu não
Các hợp chất trong khói thuốc lá có thể gây hình thành các cục máu đông, là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến đột quỵ não. Thêm vào đó, khói thuốc có thể phá hủy thành tế bào máu, hình thành các mảng xơ vữa động mạch, gây hẹp động mạch, tăng triglyceride trong máu…Và có thể dẫn đến đột quỵ não bất cứ lúc nào.
Theo thống kê gần đây các trường hợp đột quỵ chưa rõ nguyên nhân, khi tiến hành thí nghiệm người ta phát hiện 1/4 tổng số nguyên nhân đến từ người có thói quen hút thuốc lá. Như vậy, người hút thuốc lá có nguy cơ đột quỵ cao gấp 3 lần người bình thường.
Phình động mạch chủ
Những mảng xơ vữa động mạch chủ làm động mạch chủ yếu đi và phình ra, có thể ở thành mạch. Sau đó, những vị trí phình này có thể bị vỡ gây tổn thương. Những người hút thuốc lá có tỉ lệ bị phình động mạch chủ cao hơn 8 lần và tỉ lệ tử vong cho vỡ phình động mạch chủ cũng cao hơn những người không hút thuốc lá.
Bệnh lý mạch vành
Bệnh mạch vành là tình trạng một hoặc nhiều nhánh của động mạch vành bị hẹp hoặc tắc do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nguyên nhân là do tình trạng xơ vữa động mạch, lớp nội mạch bị phá hủy bởi các chất độc có trong thuốc lá làm tăng huyết áp và nồng độ mỡ trong máu cao.
Hút thuốc lá được xem là yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành. Ngoài ra, hút thuốc lá thụ động hay tiếp xúc với khói thuốc ở môi trường thì nguy cơ mắc bệnh lý mạch vành tăng 20%- 30%.
Phình động mạch chủ
Những mảng xơ vữa động mạch chủ làm động mạch chủ yếu đi và phình ra, có thể ở thành mạch. Sau đó, những vị trí phình này có thể bị vỡ gây tổn thương. Những người hút thuốc lá có tỉ lệ bị phình động mạch chủ cao hơn 8 lần và tỉ lệ tử vong cho vỡ phình động mạch chủ cũng cao hơn những người không hút thuốc lá.
Hút thuốc làm tăng huyết áp
Hút thuốc lá làm khó khăn trong việc điều trị bệnh nhân cao huyết áp, khi hút thuốc lá nhịp tim bắt đầu tăng dần, làm co mạch máu và tim mạch vận động mạnh hơn bình thường để vận chuyển oxy.
Kể cả thuốc lá điện tử hoặc thuốc lá không khói vẫn gây hại cho tim mạch và làm tăng huyết áp. Thuốc lá điện tử gây ung thư gấp 15 lần thuốc lá điếu và thuốc lá loại nhẹ cũng không ngoại lệ.
Hút thuốc lá đặc biệt gây hại cho phụ nữ mang thai
Phụ nữ khi mang thai nếu tiếp xúc nhiều khói thuốc lá hoặc thậm chí là hút thuốc lá có thể dẫn đến sảy thai hoặc sinh non. Em bé sau khi sinh ra còn quá nhỏ và có thể làm chậm sự phát triển của em bé.
Khói thuốc lá có thể tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe và não phổi em bé. Ngoài ra, khói thuốc lá còn tăng khả năng dị tật bẩm sinh thai nhi, em bé sinh ra sẽ không được lành lặn như các trẻ em khác.
Vì vậy để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng việc bỏ thuốc lá là điều thiết thực nhất mà bạn có thể làm.
Vì sao tôi không thể cai thuốc lá được?
Trong thuốc lá chứa hàm lượng lớn nicotin là một chất gây nghiện mạnh. Khi sử dụng thuốc là trong thời gian dài, người dùng rất khó để cai thuốc lá, và thậm chí trở thành một thói quen khó bỏ hằng ngày.
Khi bạn thử cai thuốc lá sẽ rất khó khăn và thường có các biểu hiện vô cùng nhức nhối khó chịu trong người. Đó là thói quen sử dụng nicotin trong thời gian dài, lúc này bạn cần là đến trung tâm cai nghiện.
Những triệu chứng thường gặp khi bạn cai thuốc lá:
- Cảm giác thèm thuốc lá: Trong vòng 1-2 giờ sau khi bỏ thuốc lá, cảm giác thèm thuốc lá, cơ thể khó chịu, bồn chồn và dễ cáu gắt.
- Thèm ăn và tăng cân: Trong vòng 3 tháng sau khi cai thuốc lá bạn có thể tăng cân đó là vì khi đột ngừng thuốc lá, cơ thể sẽ giảm đi 1 lượng đường và đòi hỏi bạn phải nạp đồ ngọt để chống lại cơn đói đột ngột.
- Ho dai dẳng: Các cơn ho kéo dài làm người cai thuốc lá khó chịu, tuy nhiên đây là dấu hiệu cho thấy phổi của bạn đang dần hồi phục trở lại bình thường/
- Các triệu chứng giống cảm cúm: Ho, sốt nhẹ, khó chịu, buồn nôn, nhạt miệng, viêm xoang, đau nhức cơ thể,… Tuy nhiên nó sẽ nhanh chóng qua đi trong vài ngày, bạn phải cố gắng.
- Thay đổi tâm trạng: Bạn sẽ dễ cáu gắt. dễ kích động, căng thẳng và thậm chí thay đổi sinh lý ngắn hạn, như tăng huyết áp và nhịp tim.
- Táo bón: Theo các nghiên cứu, cứ 6 người cai thuốc lá sẽ có 1 người bị táo bón, thường kéo dài từ 1-2 tuần. Để khắc phục bạn chỉ cần ăn nhiều chất xơ từ rau củ và bổ sung đủ nước.
Ngược lại, cai thuốc lá giúp bạn có cuộc sống tích cực lành mạnh hơn
Không bao giờ là muộn màng để bạn cai thuốc lá, chỉ là bạn có quyết tâm hay không mà thôi. Hút thuốc lá quá sớm và kéo dài làm tăng nguy cơ ung thư phổi và tỷ lệ tử vong cao sau khởi phát.
Lợi ích tuyệt vời nếu như bạn cai được thuốc lá:
- Trong vòng 8 giờ, bạn thở dễ dàng hơn.
- Trong vòng 2 ngày, khứu giác và vị giác của bạn cảm nhận tốt hơn.
- Trong vòng 2-3 tuần, cơ thể bạn lưu thông tốt hơn, bạn có thể đi bộ dễ dàng hơn và phổi của bạn bắt đầu làm việc tốt hơn.
- Trong vòng 3 tháng, cơ thể bạn có thể phòng chống nhiễm trùng tốt hơn.
- Trong vòng 1 năm, nguy cơ nhồi máu cơ tim của bạn được giảm đi một nửa.
- Trong vòng 5 năm, nguy cơ đột quỵ giảm xuống giống như một người chưa bao giờ hút thuốc.
Lời khuyên chân thành từ bác sĩ về việc hút thuốc lá: Bạn có thể cảm thấy thư giãn, thoải mái mỗi khi hút thuốc lá. Hàm lượng nicotin có thể làm tinh thần minh mẫn, xả stress và khiến bạn tập trung hơn. Tuy nhiên đó chỉ là lợi ích trước mắt, bạn hoàn toàn có thể sử dụng nhiều biện pháp khác để bản thân cảm thấy thoải mái, tập trung không nhất thiết phải là thuốc lá.
Mặc khác, trào lưu thuốc lá điện tử hay bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào cũng sẽ có nhược điểm của nó. Việc bạn cần làm là lý trí từ chối nó.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn tầm soát sàng lọc được bệnh lý tiềm ẩn mà thuốc lá gây ra trong cơ thể. Hiện nay Phòng khám BVQT Dr.Khoa đang triển khai gói khám sức khỏe tổng quát và tầm soát ung thư với mức giá ưu đãi đến 20% chi phí cho cả nam và nữ.
Kết quả khám sẽ được gửi trực tiếp về trên ứng dụng DrOH, bạn không cần mất quá nhiều thời gian để di chuyển bốc số hay chờ đợi kết quả.
Mọi thắc mắc về sức khỏe hoặc đặt lịch khám, khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp vào số hotline 028 7101 1115 hoặc nhắn tin về fanpage của Phòng khám để được hỗ trợ.
Tải và đặt lịch online trên ứng dụng DROH để có cơ hội nhận được các mã giảm giá phí khám tại các Bệnh viện đầu ngành: Ung Bướu, Nhi đồng 2, Hồng Đức, bệnh viện Bỏ túi DrOH,…Ngoài ra quý khách cũng có thể tận dụng ứng dụng DROH để chat miễn phí cùng Bác sĩ, video call để tư vấn hơn về bệnh lý thường gặp ngay tại nhà, quản lý hồ sơ khám chữa bệnh trực tuyến linh hoạt, và thanh toán viện phí/toa thuốc online dễ dàng.
PHÒNG KHÁM BỆNH VIỆN QUỐC TẾ DR.KHOA
Website: https://drkhoa.com/
Hotline: 028 7101 1115
Thời gian làm việc: 7:00 – 20:30 trong tuần
Địa chỉ: 116 Gò Dầu, phường Tân Quý, quận Tân Phú, TP. HCM
Fanpage: Dr.Khoa International Community Hospital